ประวัติศาสตร์ที่ซ่อนอยู่ของคำว่า ‘Gym’

เกร็ดความรู้เล็ก ๆ น้อย ๆ เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจ (หรือเปล่า) ของคำว่า “Gym” เวลาที่เราได้ยินคำนี้ แน่นอนว่าหลายคนจะนึกถึงสถานที่สำหรับการออกกำลังกายที่มีเครื่องและอุปกรณ์ฟิตเนสมากมาย แต่เคยสงสัยกันไหมว่าคำนี้มาจากไหน? (ไม่เคยนะ)

คำว่า Gym ย่อมาจากคำว่า “Gymnasium” แต่ได้ถูกตัดทอนให้สั้นลงเพื่อความง่ายและสะดวกในการใช้งาน ในทางภาษาศาสตร์ เราเรียกกระบวนการนี้ว่า “Word Clipping” หรือการตัดคำ ซึ่งเป็นการทำให้คำศัพท์ที่ยาวนั้นสั้นลง โดยตัดพยางค์ออกไป แต่ยังคงความหมายเดิมไว้ มีการตัดคำหลัก ๆ อยู่ 3 ประเภท ดังนี้:

Fore-Clipping (ตัดหน้า) เช่น motorbike --> (motor)bike  --> “bike” // telephone  --> (tele)phone  --> “phone” // aeroplane  --> (aero)plane --> “plane”

Back-Clipping (ตัดหลัง) เช่น gymnasium --> gym(nasium) --> “gym” // gasoline --> gas(oline) --> “gas” // laboratory --> lab(oratory) --> “lab”

Back- and Fore-Clipping (ตัดหน้า-หลัง) เช่น refrigerator --> (re)frige(rator) --> “fridge”

อาจจะดูซับซ้อนนิดหน่อย แต่ไม่เป็นไรครับ เพราะการตัดคำไม่ใช่ประเด็นหลักที่เราจะโฟกัสในวันนี้

คำว่า Gymnasium นั้น มาจากภาษากรีกโบราณว่า “Gymnazein” ซึ่งแปลว่า “การออกกำลังกายโดยเปลือยกาย” (to exercise or train naked) รากศัพท์ของคำนี้คือ “gymnos” ซึ่งหมายถึง "เปลือย" หรือ "โป๊เปลือย"

คำถามต่อไปคือ แล้วการออกกำลังกายเกี่ยวอะไรกับการโป๊?

ย้อนกลับไปในยุคกรีกโบราณ เป็นเรื่องปกติที่นักกีฬาและนักรบจะฝึกฝนร่างกายและออกกำลังกายโดยเปลือยกาย บางครั้งก็ชโลมน้ำมันทั่วร่างกายเพื่อเพิ่มความเงางามและโชว์มัดกล้ามเนื้อ การกระทำเหล่านี้ไม่เพียงแต่เป็นการแสดงออกถึงความแข็งแกร่งและความงดงามของร่างกายเท่านั้น แต่ยังเป็นการบูชาเทพเจ้าซุส รวมถึงเป็นการข่มคู่ต่อสู้ในสนามแข่งขันอีกด้วย

เหตุผลที่พวกเขาเปลือยกายระหว่างการฝึก อาจมาจากศิลปะในยุคนั้น จิตรกรรมและประติมากรรมที่เกี่ยวข้องกับวีรบุรุษในปกรณัมกรีก เช่น เฮอร์คิวลิส มักจะเป็นรูปของชายหนุ่มที่เปลือยกายและเต็มไปด้วยมัดกล้าม ทำให้นักกีฬายุคนั้นอาจมีความคิดที่อยากจะมีร่างกายที่งดงามเหมือนวีรบุรุษในตำนาน เหมือนที่เราเคยดูละครเกี่ยวกับพญานาคแล้วอยากเป็นพญานาค (แต่แม่ไม่ให้เป็น) ดู Game of Thrones แล้วอยากเป็นมังกร (?) ดูมาร์เวลแล้วอยากเป็นกัปตันอเมริกา

ดังนั้น การเปลื้องผ้าขณะฝึกฝนก็คงเป็นการบอกเป็นนัยว่า “ฉันเองก็มีร่างกายที่งดงามและแข็งแกร่งเยี่ยงวีรบุรุษในตำนาน” และนี่เองเป็นที่มาว่า ทำไมคำว่า gym ที่เคยหมายถึงการเปลือยกายถึงได้กลายมาเป็นคำที่เกี่ยวข้องกับการออกกำลังกายในปัจจุบัน และแม้ว่าเราจะไม่ต้องเปลือยกายขณะออกกำลังกายอีกต่อไปแล้ว แต่แนวคิดเรื่องการฝึกฝนร่างกายให้แข็งแรงและดูดีนั้น ยังคงเป็นหัวใจสำคัญของการออกกำลังกายมาจนถึงทุกวันนี้

.

.

.

References: 

“Gym.” Dictionary.cambridge.org, dictionary.cambridge.org/dictionary/english/gym.

“Gym | Etymology, Origin and Meaning of Gym by Etymonline.” Www.etymonline.com, www.etymonline.com/word/gym.

‌History, Tastes Of. “Why Did the Ancient Greeks Exercise Naked?” Tastes of History, 13 May 2022, www.tastesofhistory.co.uk/post/why-did-the-ancient-greeks-exercise-naked.

“Naked Athletes, 5 Things You Didn’t Know about the Ancient Olympics.” SUU, www.suu.edu/blog/2016/08/naked-athletes-olympic-history.html#:~:text=Athletes%20competed%20naked%20as%20a.